آموزش، تمرین، مهارت، تاثیر

وقتی می‌خواهیم پی‌‌ببریم آموزش تاثیر داشته یا خیر، باید حتما شرایط پیش از آموزش خود را با شرایط بعد از آموزش مقایسه کنیم و برای این‌کار به نشانه‌ای نیاز داریم.
 مثلا در آموزش خطاطی، فرد باید نمونه‌ای از دست‌خط خود پیش از آموزش داشته باشد، و آن‌ نمونه را با دست‌خط بعد از آموزش مقایسه کند، تا پی ببرد که آموزش موثر بوده یا نه یا چه‌قدر تاثیر داشته.
 اگر این دو متن که در دو شرایط و زمان متفاوت نوشته شده یک متن واحد باشد که چه بهتر.

یا مثلا فرض کنید کلاس تقویت بیان و سخنرانی می‌روید. برای آن‌که بدانید این کلاس روی شما اثر گذاشته یا نه، و میزان تاثیر آن چه اندازه بوده است، حتما لازم است یک فایل صوتی از زمان پیش از آموزش خود ضبط کرده باشید، و حالا بعد از آموزش متن همان فایل را در همان شرایط و با همان دستگاه قبلی، اما این‌بار با اعمال آموزش‌ها ضبط و سپس مقایسه کنید.
 در شرایط عادی با توجه به این‌که فراگیری پروسه‌ای آرام، مقطعی و گام به گام است، ذهن متوجه تغییرات ناشی از فراگیری نمی‌شود و اغلب آدم‌ها پس از پشت‌سر گذاشتن یک دوره آموزشی، آموزش را بی‌ارزش تلقی می‌کنند، و حتی شاید از دست موسسه آموزشی و شخص آموزش‌دهنده هم به‌شدت عصبانی باشند با این فرض که وقت و انرزی و سرمایه او را گرفته و در قبال آن چیزی به او نداده‌اند.
این طرز تلقی به‌خاطر مقطعی‌بودن فرایند آموزش است که فرد متوجه تاثیرات فراگیری در خود نمی‌شود.
 البته تردیدی نیست که همه به یک اندازه از یک آموزش بهره‌مند نمی‌شوند و  نمره همه از یک دوره آموزشی یک‌سان نیست. اما هر کس به اندازه تلاش خود از آموزش سهم می‌برد.
 این اتفاق البته بیشتر در مورد آموزش‌هایی است که شخص داوطلبانه در آن شرکت کرده و تصور و توقع تغییر ۱۸۰ درجه‌ای از خود پس از کلاس را دارد. والا کلاس‌های دوران مدرسه در آخر سال یا آخر ترم یک امتحان داشته و نمره همان امتحان برای دانش‌آموز یا دانشجو کفایت می‌کرد که قبول کند آموزش بدون تاثیر نبوده. ضمنا در آن‌جا هدف کمتر «یادگیری» و بیشتر «مدرک‌گیری» بود. نمرات هم میزان تاثیر را به او نشان می‌داد. از طرفی وقتی همه دانشجویان تاثیر را تایید می‌کردند، طبیعتا او شهامت لازم برای مخالفت با این‌ حجم از موافقت را نداشت.
 پس آموزش اگر علمی و درست باشد و مورد تمرین و توجه قرار بگیرد، با درصد بسیار بالا موثر است و تبدیل به مهارت می‌شود و میران مهارت‌شدن یک آموزش را با مقایسه خود با قبل از آموزش می‌توان مورد توجه و سنجش قرار داد.