گل بود به سبزه نیز آراسته شد
«ادواردتایلور»، فرهنگ
را مجموعه پیچیدهای از دانشها، باورها، هنرها، قوانین، اخلاقیات،
عادات و هرچه که فرد بعنوان عضوی از جامعه، از جامعه خویش فرا میگیرد،
تعریف میکند. (۱)
لغتنامه دهخدا با توجه به این تعریف اشاره میکند: «بطور کلی میتوان
فرهنگ را میراث اجتماعی انسان دانست که او را از سایر حیوانات متمایز
میسازد. این وجوه تمایز [] منحصر به انسان است.»
همان لغتنامه «فرهنگی شدن» را «هماهنگی و انطباق فرد با کلیه شرایط و خصوصیات فرهنگی» تعریف مینماید. (+)
آقای «واعظی» ریس کمیسیون «فرهنگی» شورای شهر کاشان است. کمیسیونی که وظیفه
دارد خصلتهای ویژه و برتر مختص انسانها، که او را از سایر حیوانات
متمایز میسازد را، به شهروندان یک شهر آموزش داده و «فرهنگی شدن» را در
روابط بین شهروندان با یکدیگر، شهروندان با مسؤلین، و شهروندان با جامعه و
طبیعت، نهادینه کند.
بیتردید اگر این کمیسیون وظایف خود را به درستی و دقت انجام دهد، کمک
شایان توجهی به کاهش تنش و اصطکاک در روابط یاد شده، خواهد شد. به عبارت
سادهتر، «کمیسیون فرهنگی» حساسترین نقش و جایگاه در روابط اجتماعی و
تنظیم تعادل مناسب در این روابط را برعهده دارد، و اگر نقش خود را به
درستی بازی کند، جامعه مسیر آرامش را خواهد پیمود و اگر غیر از این باشد،
مسیر حرکت جامعه به سمت تنش و اصطکاک خواهد بود.
آقای «واعظی» در مصاحبهای که اخیرا با سایت «کاشاننیوز» داشتهاند
و در پاسخ به سؤالات خبرنگار این سایت، درباره مشکلات پیشآمده بین
عدهای از شهروندان بر سر ایجاد یک بازار روز در محدوده ساختمان شورای
شهر، به ادبیاتی متوسل شدهاند که نه تنها زیبنده شخصیت فردی ایشان به
عنوان یک انسان در درجه نخست، و به عنون یک دبیر و معلم با سابقه آموزش و
پرورش در درجه دوم نیست، بلکه اعتبار اجتماعی ایشان در جایگاه حساس و ویژه
ریس کمیسیون فرهنگی شورای شهر یک شهرستان باپیشینه و متمدن را با پرسش و
چالش جدی مواجه مینماید.
آقای «واعظی» در پاسخ به این سوال که: «علت مخالفت شما با بازار روز چیست؟» فرمودهاند:
«... به شهرداری اعلام کردیم که محل عبور و مرور از جلوی دفتر شورای شهر
نباشد. نباید هم باشد، به همین جهت گفتیم درب محل احداث بازار روز را
ببندند و در را بستیم.»
و در پاسخ به سؤال دیگری که پرسیده: «نظر شما برای ورودی بازارچه از کجاست؟» فرمودهاند:
«از محلة غربتها راه بزنند.»
شوربختانه باید گفت بقیه پاسخهای مسؤل کمسیون فرهنگی شورا هم ادبیاتی بهتر
از این ندارد و به سادهترین شکل ممکن و بدون توجه، به درجهبندی
غیرمنصفانه و تقسیم اهالی و مناطق شهر به؛ خوب و بد و بالا و پایین و درجه
یک و درجه دو و سه و... اقدام نموده و خلاف دستور صریح قران مجید،
معیارهای نازلی را دستمایه برتری جویی و فضیلتهای کاذب و بهانه برای
محرومیت جمعیت غالب توجهی از شهروندان نجیب و محروم شهر نموده است.
اما در جملات اشاره شده، از لحن گفتاری نامناسب «نباید باشد» «گفتیم
ببندند» «بستیم» و... که بگذریم، قسمتی از فرمایشات ایشات متضمن اهانت به
جمعی از ساکنان شریف محله کوی «مفتح» است که متاسفانه ایشان آن محله و
ساکنان آن را با واژه «محله غربت» مورد اشاره تحقیرآمیز قرار دادهاند.
اگرچه واژه «غربت» ذاتا بار معنایی منفی را به تنهایی با خود ندارد، اما
نحو کاربرد این واژه بین جمعی از شهروندان بیتوجه شهر، بدان بار منفی و
حاوی تحقیر دادهاست. این درشرایطی است که شورای شهر عملا متولی نامگذاری
معابر و خیابانها و محلههای شهر است و قسمت عمدهای از این تلاشها برای
زدودن آثار منفی بعضی نامگذاریهای مصطلح غلط بین اهالی و شهروندان از
راه استفاده صحیح از فرهنگ شهروندی و آموزش آن است. استفاده عضو موثر و
برجسته شورا از این ادبیات، خودبخود به عقیم شدن آن تلاشها میانجامد.
با توجه به شخصیت فهیم و فرهیختهای که از آقای «واعظی» سراغ داریم، انتظار
میرود ایشان برای این غفلت سهوی و غیرعمد موجود در کلام و گفتارشان، در
اسرع وقت جبران مافات نمایند.
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
پانویس:
۱ـادوارد تایلر، فرهنگ ابتدائی
این نوشته در کاشاننیوز اینجا