شهروندی
من زمانی کارمند بانک بودم و تحویلدار یا همان کسی که مسوول شمارش پولهای مشتریان است. پروسه شمارش تک به تک یا به اصطلاح دانه به دانه هر اسکناس در زمان ناصرالدین شاه قاجار هم کل وقت سریعترین کارمند پولشمار را برای شمارش پول یک مشتری به خود اختصاص میداد.
به همین دلیل شمارش تکتک و وارسی دانهبهدانه اسکناسها در هیچ نظام پولی در دنیا مرسوم و معمول نیست.
در اینکه تمام سرمایههای فرهنگی کشور به نوعی طی سالهای گذشته به نوعی به هدر رفته و بههیچ عنوان صرف آموزش زندگی «شهروندی» و اگاهی از مجموعه حقوق و تکالیف «شهروندی» ایرانیان نشده است، شکی نیست.
سالهاست اغلب کشورهای متمدن در سایه چنین آموزش و آگاهیبخشیهایی شهروندان خود را آگاه نمودهاند که فرایند چاپ اسکناسهای جدید برای نظام اقتصادی هزینهبردار است.
بنابراین مردم آگاهانه از اسکناسها مواظبت مینمایند و از نوشتن روی آن و پارهکردن آن اجتناب مینمایند.
از طرف دیگر نظر به اینکه جابهجایی پول عموما، و اسکناس خصوصا، یکی از بزرگترین عوامل انتقال ویروس و بیماری میباشد، سالهاست پروژه «پول الکترونیک» در قالب کارتهای الکترونیکی کار جابهجایی پول و اعتبار را در کشورهای بزرگ دنیا انجام میدهد.
ایجاد شرایط و بسترهای مدنی برای اعتراض به بعضی سیاستهای جاری در یک کشور، قسمتی از حقوق اساسی شهروندان است، و وقتی دولت نسبت به تکلیف خود در این زمینه غفلت نماید، خواسته یا ناخواسته زمینه را برای نافرمانی مدنی – نوشتن روی اسکناس - و تخلف از تکالیف شهروندی در کشور فراهم میشود.
یک مسئله دیگر اینکه: پروژه تعویض یا حذف نوع خاصی از اسکناس از چرخه سازمان پولی کشور، با برنامهای مشخص و حسابشده، حد اقل یک سال زمان نیاز دارد.
در چنین شرایطی شنیدم اینروزها دولت پروژه حذف پولهایی که روی آنها نوشته شده را از چرخه نظام پولی کشور با سرعت قابلتوجهی در دستور کار قرار داده و ظاهرا زمان آن هم به پایان رسیده است.
چنانچه لازم آید این پروژه عملی شود – که با این شتابزدگی غیر ممکن است – در آیندهای نزدیک شاهد صفهای طولانی مشتریان جلو بانکها خواهیم بود.
از طرف دیگر موج شدید نارضایتی در تمام مردم و شهروندان را به همراه خواهد داشت.
و نکته آخر اینکه البته من امروز دیگر کارمند بانک نیستم و با لطف «خاتمی» از بانک اخراج شدهام. اما اگر مشکلی برایتان پیش آمد، به خدا کارمندان مظلوم بانک مقصر نیستند.