احترام موثر
سال نو بر همه آن‌ها که به نوبودن و نوشدن و نگاه نو و زندگی نو احترام می‌گذارند و برای نوبودن ارزش قائل هستند، مبارک.
با مرور پیام‌های تبریکی که به‌مناسبت نوروز و عید و سال نو دریافت کردم و کردیم، حس می‌کنم یک یا شاید بیش از یک جای کار حسابی می‌لنگد.
نخست از همه آن‌ها که بزرگ‌وارانه مرا به یاد داشتند و همه آن‌ها که به یادشان بود که عید است و باید پیام تبریک فرستاد و مبادله کرد، سپاس‌گزاری می‌کنم. فقدان برخی از ساده‌ترین مولفه‌های خلاقیت و شخصیت اجتماعی موثر در غالب پیام‌ها، هیچ از ارزش اصلی کار کم نمی‌کند و ارزش اصلی کار نادیده نمی‌ماند، اما ای کاش غالب پیام تبریک دهندگان، پیام‌‌شان کامل بود و اصول ساده مهندسی اجتماعی و مولفه‌های خلاقیت را هم در تبریک گفتن عید رعایت می‌کردند.
من کمتر از انگشتان یک دست پیام دریافت کردم که در آن با ذکر نام مخاطب قرار گرفته بودم. به عبارت بهتر کمتر از ۵ پیام دریافت کردم که در آن نوشته شده باشد: علی‌آقا یا آقای مصلحی عید/نوروز/سال نو مبارک.
به‌غیر از این ۵ پیام، تمام پیام‌ها بلااستثنا یک پیام عمومی واحد بود که شخص ارسال‌کننده با عبارت خطابی: «دوست عزیز سلام سال نو مبارک» تنظیم کرده و برای همه دوستانش فرستاده بود و من هم که یکی از دوستان طرف بودم، این پیام را دریافت کرده بودم.
تکرار می‌کنم ارزش این کار به هیچ عنوان نادیده گرفته نمی‌شود، اما چه خوب است بدانیم وقتی ما صمیمانه با ذکر نام شخص را مخاطب قرار داده و مثلا بنویسم: علی جان/ آقای مصلحی عید/ نوروز/سال نو مبارک، تاثیر پیام و احترام ما نسبت به فرد مقابل فوق‌العاده بیشتر می‌شود و این ذکر نام تاثیر به‌سزایی در عمق بخشیدن و عمیق شدن ارتباط و دوستی طرفینی دارد.
باور کنیم اگر همین پیام ساده را بدون هرگونه متن خلاقانه بفرستیم، تاثیر آن به‌مراتب بیشتر از یک پیام کمی مفصل‌تر خلاقانه است که فاقد نام گیرنده پیام است و شخص به‌شکل عمومی «دوست عزیز» به جای مثلا «علی عزیز» مخاطب قرار گرفته است.
جدای از این، ایران بیش از ۸۰ میلیون جمعیت دارد که دست‌کم ۴۰ میلیون آن‌ها توانایی ارسال و دریافت پیام تبریک دارند، اما بیش از ۹۰ درصد این ۴۰ میلیون، چند پیام مشخص خلاقانه را کپی کرده و برای دوستان خود می‌فرستند، به‌طوری‌که شما یک پیام واحد را از طریق چند دوست دریافت می‌کنی.
در این‌که همه آدم‌ها آن اندازه از خلاقیت هنری و ذهنی برخوردار نیستند که برای هر دوست خود پیام خلاقانه‌‌ی جدایی تنظیم کنند و بفرستند، تردید نیست. این هنر را آدم‌های معدودی دارند. اما پیام خلاقانه کس دیگری را کپی و نام آن‌را عوض کردن و برای دوستی فرستادن، صورت و تعبیر چندان خوشی ندارد و باور کنیم دوستان ما ترجیح می‌دهند خیلی ساده برایشان جمله ساده و سه کلمه‌ای «سال نو مبارک» را بنویسیم، اما جمله دیگران که چندده بار کپی و دست‌مالی شده را برایشان کپی و ارسال نکنیم.
من خودم برای تمام دوستانم تا آن‌جا که در خاطرم بود، با ذکر نام مشخص پیام‌های تبریک متفاوت فرستادم. برای بعضی فایل صوتی فرستادم، برای بعضی پیامک فرستادم، به بعضی زنگ زدم و برای برخی نیز از طریق شبکه‌های اجتماعی پیام گذاشتم. خیلی هم روی خلاقیت پیامم حساس نبودم، ولی این‌که نام دوستم مشخص و برحسته در پیام باشد خیلی برایم اهمیت داشت.
با همه این‌ها، همه آن‌ها که فرصت عید و نوشدن و بهار و زندگی دوباره را از منظر یک پیام تبریک و یادآوری دوستی ولو ناقص غنیمت شمرده و فروگذار نمی‌کنند، عمیقا شایسته تقدیر و احترام هستند.
مرتبط:
ارتباط بهتر
