ISI، کله پاچه و ژورنال‌های پول
حمید ضیایی‌پرور :چندی پیش برخی از دانشجویان یکی از دانشگاه‌های فنی معتبر تهران مقاله‌ای را با عنوان «بهینه‌سازی و طراحی شبکه‌های جغرافیایی با استفاده از روش کله پاچه» جهت درج در نشریه EGU از نشریات معتبر و مورد تأیید ISI به دفتر این نشریه ارسال می‌کنند.
این دانشجویان خوش ذوق، نام نویسندگان مقاله را به صورت «ب. گوسفند، خ. بز و ج. بره سفید» اعلام می‌کنند و مدعی می‌شوند که هر سه دارای مدرک PhD در «مهندسی علوم زمین» هستند.
جالب آن‌که این مقاله تحت شمارهEGU2009-6632 برای چاپ در شماره 11 مجله مذکور پذیرش می‌شود و در نوبت چاپ قرار می‌گیرد! این دانشجویان در خلاصه مقاله خود هدف از تدوین آن‌را «پیداکردن روشی قابل اعتماد برای بهینه‌سازی در طراحی و تغییر شکل شبکه‌های رصد» عنوان کرده و نام این روش جدید را روش کله‌پاچه گذاشته‌اند.
نویسندگان مقاله در بخش آخر خلاصه
مقاله خود آورده‌اند: «برای داشتن نتایج بهتر توصیه می‌کنیم که از این روش صبح اول
وقت به همراه ملزوماتی چون: زبون، چشم و البته پاچه استفاده کنید. همچنین استفاده
از آبلیمو پس از قسمت دوم ضروری است.»
قبل‌تر نیز یک گروه از دانشجویان، نرم
افزاری را طراحی کرده بودند که قادر بود بخش‌هایی از مقالات ده‌ها ژورنال تخصصی را
کپی کرده و طوری به هم بچسباند که به ظاهر دارای معنی باشد و این مقالات با ذکر
دقیق منابع علمی و رسم نمودارها و جداول تحلیلی، شکل و شمای یک مقاله علمی پژوهشی
را دارا بوده و چندین مقاله‌سازی با روش مذکور در ژرونال‌های علمی دنیا پذیرش
گرفته یا منتشر شده است.
این دو ماجرا از یک سو نشان‌دهنده آسیبی است که در حوزه تولید دانش و نشر مقالات علمی در ایران وجود دارد و از سوی دیگر حاکی از آفتی است که گریبان‌گیر نهادهای علمی ایران شده که سعی دارند به هر قیمت ممکن حتی با روش مقاله‌سازی، آمار مقالات منتشره خود را در مجلات ISI بالا ببرند و از این موضوع نیز با عنوان تولید علم نام می‌برند.
این آفت، یعنی سعی در انتشار مقالات علمی در ژورنال‌های خارجی بدون اینکه در محافل علمی داخل کشور، چیزی برای عرضه داشته باشند، باعث ایجاد فضای کاذب تولید علم در کشور شده و در آینده می‌تواند ضربه‌های جبران‌ناپذیری بر پیکره نظام علمی ایران وارد کند.
سیستم اطلاع‌رسانی علمی کشور نیز به جای پیشگیری از چنین انحراف‌هایی، تنها راهی که در پیش گرفته جلوگیری از افشای تقلب‌های علمی در ایران است. اگر اجازه داده شود که دانشگاهیان خود بر یکدیگر نظارت داشته باشند، جلوی چنین روندهایی در زمان کوتاه گرفته خواهد شد در غیر این صورت حتی آنهایی که مقاله‌سازی کرده و یا دست به کپی مقالات دیگران در داخل و خارج می‌زنند همچنان حاشیه امنی خواهند داشت و اطمینان پیدا می‌کنند که هیچ کس قادر به برخورد با آنها نیست.
.منبع: همشهری آنلاین
